Filtracja mechaniczna wody - na czym polega i jak przebiega
Obok takich popularnych zanieczyszczeń wody jak żelazo, mangan, twardość wody (wapń i magnez) w wodzie zawsze występują zanieczyszczenia mechaniczne. Dotyczy to nie tylko wody ujmowanej z własnej studni, ale także każdego wodociągu. Woda ze studni posiada zazwyczaj zanieczyszczenia mechaniczne pod postacią różnego pochodzenia drobin: piach, pył, iły, namuły oraz wytrącone do postaci wodorotlenku żelazo (po różną postacią, od barwy aż do drobin widocznych gołym okiem).
Zanieczyszczenia mechaniczne wody
Zanieczyszczenia mechaniczne pochodzące z wody wodociągowej to w większości wytrącone tzw. żelazo wtórne związane z zanieczyszczeniami mechanicznymi będącymi wynikiem wytrącania się związków z wody (samoistnych przemian fizyko-chemicznych). Niekiedy woda wodociągowa niesie zanieczyszczenia w postaci luźnych, dość twardych drobin, których bazą jest także wytrącone żelazo wtórne. Panuje powszechna opinia, wynikająca ze swobodnego traktowania przez zwykłych handlowców tematu jakim jest uzdatnianie wody, że zanieczyszczenia wód wodociągowych są wynikiem złej jakości sieci wodociągowej. Jest to opinia niesłuszna, i stawia w złym świetle dostawców wody do naszych domów, czy zakładów przemysłowych.
Zanieczyszczenia wtórne
Zanieczyszczenia wtórne odkładające się w sieci wodociągowej są wynikiem zbyt małych prędkości przepływu wody w wodociągu z jednej oraz z drugiej strony - wynikającej z zabudowy urbanistycznej topologii sieci wodociągowej. Zbyt małe prędkości liniowe przepływu wody wynikają zawsze z planów rozwoju danego regionu. Instalacje wodociągowe planowane są na minimum 30 lat eksploatacji. Plany jak zwykle nie zawsze są zgodne ze stanem faktycznym za naście lat. Sztandarowym przykładem w tym miejscu jest Łódź - ongiś centrum przemysłu dziewiarskiego w Polsce. By zapewnić dostawy wody w rejony Łodzi z dużym nasyceniem zakładów (w tym głównie "wodożernych" farbiarni) w połowie lat 70-ych ubiegłego stulecia położono magistralę o średnicy 800mm. Po roku 2000, by chronić jakość wody - magistrala ta została za pomocą wprowadzonej wewnątrz rury zmniejszona do średnicy 600mm. Podobnie rzecz ma się z magistralą przesyłową wody ujmowanej dla Łodzi nad Zalewem Sulejowskim - z siedmiu studni głębinowych. Na odcinku 45 km dawna magistrala o średnicy 2200mm została zmniejszona do 1200mm. Wszystkie te zabiegi mają na celu dopasowanie prędkości przepływu cieczy do takich, by nie dopuszczać do osadzania się wtórnego i kumulacji zanieczyszczeń. Należy także wspomnieć, że jakość wody wodociągowej w Łodzi jest bardzo wysoka, ale rzecz jasna czas i ilość z mikrogramowych drobin potrafią znacznie przewężyć rurociąg.
Topologia sieci wodociągowej wodociągów wiejskich rzadko kiedy umożliwia jego zamknięcie w pętlę tak, by było możliwe okresowe płukanie wodociągu strumieniem wstecznym wody. Miasta posiadają taką możliwość ze względu na to, że topologia sieci jest pierścieniowa - zawsze istnieje możliwość odcięcia przepływu i przekierowania wody "wstecz", a tym samym wypłukanie nagromadzonych zanieczyszczeń wtórnych.
Tym długim wstępem stanęliśmy po stronie obrony "wodociągowców" - tak, to prawda. Naszym zadaniem jest rzetelne przekazywanie wiedzy i prawdziwych informacji naszym Klientom.
Filtracja mechaniczna wody
Filtracja mechaniczna wody jest najprostszym, a zarazem posiadającym wysoką, łatwą do osiągnięcia skuteczność. Filtracja mechaniczna to usunięcie zanieczyszczeń o określonym wymiarze. I dlatego mówiąc o tym procesie, musimy określić żądany, tzw. próg filtracji (czyli granicę, poniżej której mają zostać zatrzymane zanieczyszczenia):
- 100 um, (100 mikrometrów=0,1mm) to w przybliżeniu ziarno piachu, i inne osady widoczne gołym okiem - 50 um, drobiny wtórnego żelaza, luźne osady pochodzenia nieorganicznego (zwykle na skutek erozji)
- 20 um, iły, namuły pochodzące z warstw lub gniazd gliniastych
- 5 um, zwietrzelina (tzw. kurzawka)
- 1 um, bakterie, cysty, pierwotniaki
Należy dla uszczegółowienia wspomnieć, że bakterie występujące w przyrodzie posiadają rozmiar od ok. 0,2 um, do - największa znana bakteria siarkowa z rodziny Thiotrichaceae posiada średnicę ok. 750 um.
Filtracja mechaniczna jako proces z zastosowaniem wkładów filtracyjnych (o których powiemy dalej)
zawsze musi uwzględniać stopniowanie. Polega to na stopniowym zmniejszaniu progu filtracji tak, by każdy był optymalnie obciążony. W praktyce dla zastosowań domowych filtracja mechaniczna to minimum dwa progi filtracji - 100 um i 50, ewentualnie 20 um. Zdarzają się oczywiście przypadki dużej ilości zawiesiny, która przez wkład filtracyjny 50um wręcz "przefruwa", a wkłady 5um pracują kilka dni.
W takim przypadku zasadne jest, by wybrać inną metodę filtracji, opartą o złoże filtracyjne. Ta metoda wraz z rozwiązaniem zostanie opisana na końcu artykułu.
Metody filtracji mechanicznej wody
Istnieje wiele metod filtracji mechanicznej wody - w tym artykule skupimy się na urządzeniach popularnych, o niewielkich przepływach, wykorzystywanych jako filtr mechaniczny do domu, gastronomii, lub innego, nie generującego dużych zapotrzebowań odbiorcy. Filtracja wody w domu jest pierwszym etapem uzdatniania wody przed kolejnymi procesami takimi jak - zmiękczanie, poprawa smaku zapachu i barwy, czy filtracja wody przez filtr RO (odwrócona osmoza). Niekiedy na filtr mechaniczny mówi się "filtr osłonowy" (mający chronić dalsze urządzenia).
Filtry do wody
Filtr przezroczysty Multifilters 10”
Najpopularniejszym, a zarazem najtańszym filtrem (w zasadzie obudową) jest filtr przezroczysty (3,5,10,20). To popularne rozwiązanie występuje w różnych wysokościach oraz średnic przyłącza: 1/2, 3/4, 1". Rzecz jasna, im większy filtr - tym większy możliwy przepływ roboczy i pojemność filtracyjna (czyli zdolność przyjęcia większej ilości zanieczyszczeń). Najbardziej popularnym w Polsce jest korpus filtra o wysokości 10". Jest to rozwiązanie tanie, a wkłady filtracyjne dostępne "od ręki" praktycznie w każdym sklepie hydraulicznym.
O tych obudowach mówi się potocznie "filtr narurowy". Poniżej zdjęcie modeli 3, 5, i 10" wysokości.
Filtr mechaniczny dużej pojemności typu BB
Kolejnym popularnym rozwiązaniem jest filtr mechaniczny BB 20 oraz jego mniejszy brat BB 10. Odpowiednio o wysokości 20 oraz 10 cali. Obudowy te zazwyczaj występują w średnicy przyłącza 1", rzadziej można nabyć 1 1/4" lub 1,5" – Multifilters nie poleca tych rozwiązań - wykonana z tworzywa głowica przy średnicy gwintu >1" jest pozbawiona dużej ilości materiału dającego filtrowi odporność na zmiany ciśnienia w sieci.
Oba rozwiązania - filtry typu 10” oraz BB20” i BB10” są zaopatrzone w odpowietrznik mechaniczny, mający dwojakie zadanie - "zdjęcie" ciśnienia przed zmianą wkładu filtracyjnego i odpowietrzenie filtra po zmianie wkładu.
Poniżej zdjęcia korpusów typu BB 20”.
Wkłady filtracyjne
Do obudów stosuje się wkłady różnego typu. Należą do nich:
- wkłady z perforowanego tworzywa (próg filtracji 50um, wielokrotnego użytku)
- wkłady celulozowe (popularnie nazywane "harmonijkowe" - skuteczny próg filtracji 5-10 um)
- wkłady sznurkowe (próg filtracji nawet do 0,5 um)
- wkłady piankowe (próg filtracji w granicach 1 um)
- wkłady ceramiczne (próg filtracji 0,2-0,3 um)
Dostępne są wkłady specjalizujące się w poprawianiu właściwości wody także pod innym względem. Są to
m.in.: wkład węglowy, odżelaziający, zmiękczający, usuwający azotany. Zapraszam do kolejnych artykułów.
Poniżej zdjęcie przykładowych wkładów do Systemów Odwróconej Osmozy.
Filtr mechaniczny automatyczny multimedialny
Osobną grupę stanowią filtry wypełnione materiałem filtracyjnym, płukane okresowo automatycznie lub ręcznie. Jako materiał filtracyjny stosuje się piach kwarcowy, kruszywo antracytowe lub inne specjalnie do tego celu przygotowane złoża. Multifilters oferuje kompleksowe systemy do odżelaźniania i zmiękczania wody.
Poniżej zdjęcie przykładowego kompleksowego systemu do odżelaźniania i zmiękczania wody wraz z korpusami i wkładamy typu BB20.
Więcej modeli jest dostępnych na naszej stronie internetowej www.multifilters.pl
Filtr mechaniczny jest podstawowym urządzeniem we wszystkich procesach uzdatniania wody. W niektórych procesach, (jak np. odwrócona osmoza) jego obecność (w odpowiednich konfiguracjach i odpowiedniej jakości) jest wręcz niezbędna, i warunkuje nawet już nie tyle co jakość, ale w ogóle przebieg procesu.
Wszelkie wątpliwości rozwiąże rozmowa z naszym Multi-Specjalistą.